کناف (سقف کاذب و دیوار پوش گچی) جایگاه ویژهای در معماری داخلی دارد و با ظاهر شیک، نصب آسان و قیمت مناسب، محبوبیت چشمگیری یافته است. اما برای حفظ طول عمر، زیبایی و کارایی آن، باید طرز نگهداری از کناف را بدانید. در این مقاله نکات عملی و جامع برای مراقبت از کناف در محیطهای مسکونی و اداری ارائه میشود.
اهمیت نگهداری صحیح از کناف
- افزایش طول عمر صفحات گچی و پروفیل فلزی
- جلوگیری از ترکخوردگی و جداشدگی قطعات
- حفظ ظاهر صاف و بدون لکه
- کاهش هزینههای تعمیرات و رنگآمیزی مجدد
- تضمین ایمنی و عملکرد بهتر عایق صوتی و حرارتی
ابزار و ملزومات لازم برای نگهداری از کناف
قبل از آغاز هر شکلی از تعمیر یا پاکسازی، ابزار زیر را آماده کنید:
- دستمال میکروفایبر نرم و خشک
- برس موشی یا فرچه نرم
- جارو شارژی یا جارو دستی دمنده
- اسپری آب پاش نرم (اختیاری)
- مایع شوینده ملایم بدون رنگ و بو
- کاردک پلاستیکی یا چوبی برای لکهبرداری
- بتونه نرم و قلممو برای تعمیرات جزئی
- رنگ مخصوص کناف یا آکریلیک مات برای پوشش نهایی
طرز نگهداری از کناف در شرایط روزمره
۱. زدودن گردوغبار
- هر هفته با دستمال میکروفایبر خشک سراسر سطح را بهآرامی پاک کنید.
- برای سطوح افقی (مانند لبههای سقف یا گلویی) از جارو شارژی دمنده با سری نرم استفاده کنید.
- در مناطق با گردوخاک زیاد، دفعات پاکسازی را به دو بار در هفته افزایش دهید.
۲. اجتناب از ضربه و خراش
- مبلمان و وسایل تیز را با فاصله مناسب از دیوار کناف قرار دهید.
- در هنگام جابهجایی مبلمان، مراقب برخورد ناخواسته با سطوح کناف باشید.
- از چسباندن اقلام سنگین بدون پایه نگهدارنده (رگال) خودداری کنید.
۳. کنترل تابش نور
- تابش مستقیم نور خورشید ممکن است به مرور رنگ کناف را تغییر دهد.
- پرده یا شید آفتابگیر برای پنجرههای جنوبی نصب کنید تا از رنگپریدگی پیشگیری شود.
نحوه شستشو و پاکسازی لکهها برای نگهداری از کناف
۱. لکههای خشک و چربی
- ابتدا با یک دستمال خشک یا برس نرم سطح را پاک کنید.
- سپس مقدار اندکی مایع شوینده ملایم روی دستمال مرطوب اسپری کرده و لکه را بهآرامی پاک کنید.
- سریع با دستمال خشک، رطوبت باقیمانده را بگیرید تا جذب آب به صفحات گچی به حداقل برسد.
۲. لکههای آبی یا خیس
- رطوبت را با دستمال پنبهای یا حوله کاغذی جذب کنید.
- از اسپری آب برای رقیق کردن لکههای قدیمی استفاده کنید و سپس با دستمال نرم پاک کنید.
- در پایان، منطقه را با سشوار روشن (دمای کم) یا پنکه دودگیر خشک کنید.
۳. لکههای پوستی یا مداد رنگی
- با کاردک پلاستیکی بهمرور سطح را خراش دهید تا ذرات رنگی آزاد شوند.
- لکه را با مایع شوینده ملایم و دستمال نرم پاک کرده و سریع خشک کنید.
۴٫ لکههای قیری یا رنگ سنگین
- ابتدا با حلالهای مخصوص رنگ (البته با تست قبلی در گوشه نامریی) لکه را نرم کنید.
- سپس با کاردک و دستمال نرم پاک و در نهایت سطح را با بتونه مخصوص کناف ترمیم کنید.
کنترل رطوبت و تهویه
- اهمیت رطوبت مناسب: صفحات گچی کناف در محیطهای بسیار مرطوب (بیش از ۶۰٪ رطوبت) تمایل به جذب بخار آب دارند که منجر به پوستهپوسته شدن و ترک میشود.
- تهویه مرتب: در آشپزخانه و سرویسبهداشتی از هود یا فن تهویه استفاده کرده و در فصول سرد پنجرهها را گاهبهگاه باز کنید تا رطوبت هوا متعادل شود.
- ضدیابها: نصب ضدیاب در نزدیکی کنافهای دیوار توکار راهکار خوبی برای جلوگیری از خسارت ناشی از نشت آب لولهکشی است.
- سیلانت و درزگیر: در محلهای اتصال به پنجره و درزهای سقف از سیلانت با کیفیت برای جلوگیری از نفوذ آب باران بهره بگیرید.
بازبینی و تعمیرات دورهای برای نگهداری از کناف
۱. چک کردن درزها
- هر ۶ ماه یکبار، نوارهای درزگیر (فیوژن یا گیپسم) را بررسی و در صورت جداشدگی دوباره بچسبانید.
- درزهای گوشه و کنج را برای ترکهای ریز زیر نظر داشته باشید و با بتونه مخصوص ترمیم کنید.
۲. بررسی پیچ و پروفیل
- یراقها و پیچهای نگهدارنده را بهآرامی سفت کنید تا شل نشوند.
- اگر صدای جیرجیر یا لقبودن پروفیلها شنیدید، سریعاً پیچها را باز و تنظیم کنید.
۳. رنگآمیزی مجدد
- هر ۲–۳ سال یکبار یا در صورت تغییر دکوراسیون، سطح کناف را با دو دست رنگ آکریلیک مات مخصوص کناف بپوشانید.
- برای نواحی مرطوب بهتر است رنگ با خاصیت ضدقارچ و مقاوم در برابر رطوبت انتخاب شود.
نکات ایمنی هنگام نگهداری و تعمیر
- همیشه پیش از کار، برق و لولهکشیهای مجاور سقف و دیوار را خاموش یا کنترل کنید.
- هنگام استفاده از نردبان، از کمربند ایمنی و پاشنههای ثابت بهره بگیرید.
- در صورت نیاز به اصلاح پروفیلهای آهنی، ماسک و دستکش مقاوم به گردوخاک گچی بپوشید.
- از تماس مستقیم بتونه تازه یا رنگ با چشم و پوست جلوگیری کرده، و در صورت تماس فوری با آب بشویید.
نتیجه گیری
آشنایی با طرز نگهداری از کناف و اجرای منظم گامهای سادهای مانند پاکسازی روزانه، کنترل رطوبت، بازبینی دورهای و تعمیرات بهموقع، میتواند طول عمر و زیبایی کناف را برای سالها تضمین کند. با رعایت نکات ایمنی و استفاده از ابزار مناسب، سقف و دیوار کاذب شما همیشه صاف، تمیز و بدون ترک خواهد ماند و جلوه زیبا و مدرن خانه یا محل کارتان حفظ خواهد شد.
پرسش های متداول درباره طرز نگهداری از کناف
- آیا میتوانم کناف را با شویندههای قوی تمیز کنم؟
خیر؛ شویندههای قوی اسیدی یا سفیدکننده باعث خوردگی سطح گچی و زنگزدگی پروفیل میشوند. از محلولهای ملایم و بدون بو استفاده کنید. - سچطور لکههای سیاه ناشی از کپک را پاک کنم؟
– ابتدا با محلول آب و سرکه سفید (نسبت ۱۰۰:۱) منطقه را اسپری و بعد از ۱۰ دقیقه با برس نرم پاک کنید. – سپس با رنگ آکریلیک ضدقارچ ناحیه را پوشش دهید. - در صورت ترک بزرگ چه کنم؟
– ابتدا ترک را تمیز و خشک کنید. – با نوار فیوژن و بتونه مخصوص، ترک را ترمیم کرده و پس از خشک شدن، رنگ بزنید. - آیا نگهداری کناف در محیطهای مرطوب امکانپذیر است؟
کناف معمولی در محیطهای پررطوبت مناسب نیست. برای سرویسبهداشتی و آشپزخانه از پنلهای ضدآب (MR یا WR) استفاده کنید.